МОДЕЛЮВАННЯ ВПЛИВУ ЦИФРОВОЇ ТРАНСФОРМАЦІЇ НА ЕКОНОМІЧНЕ ЗРОСТАННЯ

Автор(и)

  • Д. С. Яценко Національний аерокосмічний університет «Харківський авіаційний інститут», Україна https://orcid.org/0009-0008-5567-7218
  • Д. С. Ревенко Національний аерокосмічний університет «Харківський авіаційний інститут», Україна https://orcid.org/0000-0001-8125-1474

DOI:

https://doi.org/10.20535/2307-5651.33.2025.335921

Ключові слова:

цифрова трансформація, економічне зростання, моделювання, цифровізація, розвиток, неокласична виробнича функція

Анотація

Метою дослідження є узагальнення існуючих моделей економічного зростання та їх адаптація до умов цифрової трансформації. У статті розглядаються класичні та сучасні підходи до моделювання економічного зростання, зокрема неокласичні, ендогенні та комбіновані моделі. Використано методи системного аналізу, порівняльного оцінювання та математичного моделювання для визначення оптимального підходу до врахування цифрової трансформації в економічних моделях. Результати дослідження показали, що існуючі моделі можуть бути модифіковані шляхом включення параметрів цифровізації екзогенних чи ендогенних змінних. Найбільш ефективним виявився інтегрований підхід, який враховує вплив цифрових технологій на продуктивність праці, ефективність капіталу та технологічний прогрес. Практична значущість результатів полягає у можливості застосування запропонованої моделі для формування державної політики цифрової трансформації, стратегічного планування розвитку та оцінювання ефективності цифрових інновацій.

Посилання

OECD Digital Economy Outlook 2024 (Volume 1): Embracing the technology frontier. OECD Publishing. DOI: https://doi.org/10.1787/a1689dc5-en (дата звернення: 01.06.2025)

Digital Progress and Trends Report 2023. World Bank. DOI: https://doi.org/10.1596/978-1-4648-2049-6 (дата звернення: 30.05.2025)

Vectors of digital transformation. OECD Digital Economy Papers. OECD Publishing. DOI: https://doi.org/10.1787/5ade2bba-en (дата звернення: 02.06.2025)

Мельник Л., Карінцева О., Кубатко О., Сотник І., Завдов’єва Ю. Цифровізація економічних систем та людський капітал: підприємство, регіон, народне господарство. Механізм регулювання економіки. 2020. № 2(88). С. 9–28. DOI: https://doi.org/10.21272/mer.2020.88.01

Піжук О. І. Цифровізація як зміна парадигми розвитку економічних систем. Науковий вісник Ужгородського університету. Серія: Економіка. 2018. № 2. С. 84–91.

Мельничук В. Е., Бояринова К. О. Цифровізація розвитку людського капіталу. Економічний вісник Національного технічного університету України «Київський політехнічний інститут». 2023. № 25. С. 21–25.

Батченко Л. В., Рева О. В. Цифровізація економіки країни: тенденції та перспективи. Індустрія туризму і гостинності в Центральній та Східній Європі. 2023. № 9.С. 12–19.

Тищенко Д. Цифрова трансформація як драйвер розвитку економіки. Цифрова економіка та економічна безпека. 2023. № 4 (04). С. 38–45.

Ночвіна І. О. Цифровізація економіки: можливості та основні загрози. Збірник наукових праць ХНПУ імені Г. С. Сковороди. Серія: Економіка. 2021. № 19. С. 90–97.

Рудевська В. І. Еволюція теорій економічного зростання та чинники його оцінювання. Проблеми і перспективи економіки та управління. 2020. № 2 (22). С. 18–30.

Моделі ендогенного зростання економіки України : монографія / ред.: М. І. Скрипниченко. Київ : Ін-т економіки та прогнозування НАН України. 2007. 575 c.

Харазішвілі Ю. М. Теоретичні засади визначення інноваційного внеску в економічне зростання. Управління економікою: теорія та практика: зб. наук. пр. Київ : ІЕП НАНУ, 2019. С. 12–22.

Шумська С. С. Виробнича функція в економічному аналізі: теорія та практика використання. Економіка та прогнозування. 2007. № 2. С. 138–154.

Ramsey F. P. A Mathematical Theory of Saving. The Economic Journal. 1928. Vol. 38. No. 152. P. 543–559.

Neumann J. V. A Model of General Economic Equilibrium. Review of Economic Studies. 1945–46. Vol. 13. No. 1. P. 1–9.

Diamond P. A. National Debt in a Neoclassical Growth Model. The American Economic Review. 1965. Vol. 55. No. 5, Part 1. P. 1126–1150.

Harrod R. F. An Essay in Dynamic Theory. The Economic Journal. 1939. Vol. 49, No. 193. P. 14–33.

Cobb C. W., Douglas P. H. A Theory of Production. American Economic Review. 1928. Vol. 18, No. 1. P. 139–165.

Solow R. M. A Contribution to the Theory of Economic Growth. The Quarterly Journal of Economics. 1956. Vol. 70, No. 1. P. 65-94.

Swan T. W. Economic Growth and Capital Accumulation. Economic Record. 1956. Vol. 32, No. 2. P. 334–361.

Tinbergen J. Zur Theorie der langfristigen Wirtschaftsentwicklung. Weltwirtschaftliches Archiv. 1942. No. 55. P. 511-549.

Romer P. M. Endogenous Technological Change. Journal of Political Economy. 1990. No. 98(5). P. 71–102.

Revenko D., Romanenkov Y., Polozova T., Lebedchenko V., Molchanova K. The impact of digitalization on the economic growth of the European Union: an empirical study. Eastern-European Journal of Enterprise Technologies. 2024. 3(13(129). P. 46–56. DOI: https://doi.org/10.15587/1729-4061.2024.304256.

Lucas R. E. On the Mechanics of Economic Development. Journal of Monetary Economics. 1988. Vol. 22, No. 1. P. 3–42.

Ревенко Д.С. Методологія моделювання діагностики та управління стійкістю соціально-економічних систем : монографія. Харків : Нац. аерокосм. ун-т ім. М. Є. Жуковського «Харків. авіац. ін-т», 2019. 320 с.

OECD Digital Economy Outlook 2024 (Volume 1): Embracing the technology frontier. OECD Publishing. DOI: https://doi.org/10.1787/a1689dc5-en (accessed: June 01, 2025)

Digital Progress and Trends Report 2023. World Bank. DOI: https://doi.org/10.1596/978-1-4648-2049-6 (accessed: May 30, 2025)

Vectors of digital transformation. OECD Digital Economy Papers. OECD Publishing. DOI: https://doi.org/10.1787/5ade2bba-en (accessed: June 02, 2025)

Melnyk L., Karintseva O., Kubatko O., Sotnyk I., Zavdovieva Yu. (2020). Tsyfrovizatsiia ekonomichnykh system ta liudskyi kapital: pidpryiemstvo, rehion, narodne hospodarstvo [Digitalization of economic systems and human capital: enterprise, region, national economy]. Mekhanizm rehuliuvannia ekonomiky, vol. 2(88), pp. 9–28. DOI: https://doi.org/10.21272/mer.2020.88.01

Pizhuk O. (2018). Tsyfrovizatsiia yak zmina paradyhmy rozvytku ekonomichnykh system [Digitalization as a paradigm shift in the development of economic systems]. Naukovyi visnyk Uzhhorodskoho universytetu. Seriia: Ekonomika, vol. 2, pp. 84–91.

Melnychuk V., Boiarynova K. (2023). Tsyfrovizatsiia rozvytku liudskoho kapitalu [Digitalization of human capital development]. Ekonomichnyi visnyk Natsionalnoho tekhnichnoho universytetu Ukrainy «Kyivskyi politekhnichnyi instytut», vol. 25, pp. 21–25.

Batchenko L., Reva O. (2023). Tsyfrovizatsiia ekonomiky krainy: tendentsii ta perspektyvy [Digitalization of the country's economy: trends and prospects]. Industriia turyzmu i hostynnosti v Tsentralnii ta Skhidnii Yevropi, vol. 9, pp. 12–19.

Tyshchenko D. (2023). Tsyfrova transformatsiia yak draiver rozvytku ekonomiky [Digital transformation as a driver of economic development]. Tsyfrova ekonomika ta ekonomichna bezpeka, vol. 4(04), pp. 38–45.

Nochvina I. O. (2021). Tsyfrovizatsiia ekonomiky: mozhlyvosti ta osnovni zahrozy [Digitalization of the economy: opportunities and main threats]. Zbirnyk naukovykh prats KhNPU imeni H. S. Skovorody. Seriia: Ekonomika, vol. 19, pp. 90–97.

Rudevska V. I. (2020). Evoliutsiia teorii ekonomichnoho zrostannia ta chynnyky yoho otsiniuvannia [Evolution of theories of economic growth and factors for its evaluation]. Problemy i perspektyvy ekonomiky ta upravlinnia, vol. 2(22), pp. 18–30.

Modeli endohennoho zrostannia ekonomiky Ukrainy : monohrafiia / red.: M. I. Skrypnychenko [Models of endogenous growth of the Ukrainian economy: monograph]. Kyiv: In-t ekonomiky ta prohnozuvannia NAN Ukrainy (2007), 575 p. (in Ukrainian).

Kharazishvili Yu. (2019). Teoretychni zasady vyznachennia innovatsiinoho vnesku v ekonomichne zrostannia [Theoretical foundations for determining the contribution of innovation to economic growth]. Upravlinnia ekonomikoiu: teoriia ta praktyka: zb. nauk. pr. Kyiv: IEP NANU, pp. 12–22.

Shumska S. S. (2007). Vyrobnycha funktsiia v ekonomichnomu analizi: teoriia ta praktyka vykorystannia [Production function in economic analysis: theory and practice of use]. Ekonomika ta prohnozuvannia, vol. 2, pp. 138–154.

Ramsey F. (1928). A Mathematical Theory of Saving. The Economic Journal, vol. 38, No. 152, pp. 543–559.

Neumann J. (1945–1946). A Model of General Economic Equilibrium. Review of Economic Studies, vol. 13, No. 1, pp. 1–9.

Diamond P. (1965). National Debt in a Neoclassical Growth Model. The American Economic Review, vol. 55, No. 5, Part 1, pp. 1126–1150.

Harrod R. (1939). An Essay in Dynamic Theory. The Economic Journal, vol. 49, No. 193, pp. 14–33.

Cobb C., Douglas P. (1928). A Theory of Production. American Economic Review, vol. 18, No. 1, pp. 139–165.

Solow R. (1956). A Contribution to the Theory of Economic Growth. The Quarterly Journal of Economics, vol. 70, No. 1, pp. 65–94.

Swan T. (1956). Economic Growth and Capital Accumulation. Economic Record, vol. 32, No. 2, pp. 334–361.

Tinbergen J. Zur (1942). Theorie der langfristigen Wirtschaftsentwicklung. Weltwirtschaftliches Archiv, vol. 55, pp. 511–549.

Romer P. (1990). Endogenous Technological Change. Journal of Political Economy, vol. 98(5), pp. 71–102.

Revenko D., Romanenkov Y., Polozova T., Lebedchenko V., Molchanova K. (2024). The impact of digitalization on the economic growth of the European Union: an empirical study. Eastern-European Journal of Enterprise Technologies, vol. 3(13(129), pp. 46–56. DOI: https://doi.org/10.15587/1729-4061.2024.304256

Lucas R. (1988). On the Mechanics of Economic Development. Journal of Monetary Economics, vol. 22, No. 1, pp. 3–42.

Revenko D. (2019) Metodolohiia modeliuvannia diahnostyky ta upravlinnia stiikistiu sotsialno-ekonomichnykh system: monohrafiia [Methodology of modeling diagnostics and management of stability of socio-economic systems: monograph]. Kharkiv : Natsionalnyi aerokosmichnyi universytet im. M. Ye. Zhukovskoho "Kharkivskyi aviatsiinyi instytut", 320 p. (in Ukrainian)

##submission.downloads##

Опубліковано

2025-06-30

Номер

Розділ

Технології як фактор економічного зростання